កាលពីសប្តាហ៍មុន ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ បានលើកឡើងអំពីអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម និង ភេរវកម្ម នៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។ ថ្ងៃនេះ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ សូមពន្យល់បន្ថែមថា តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥មក ឥណ្ឌូណេស៊ីប្រឈមមុខឥតឈប់ឈរនឹងពួកជនជាតិភាគតិចដែលទាមទារអត្តសញ្ញាណផងនិងទាមទារផ្តាច់ទឹកដីផង។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩៩ទើបឃើញទីក្រុងហ្សាការតា(Jakarta) ដែលបាននិងកំពុងបន្តបោះជំហានទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទទួលស្គាល់ជាលើកទីមួយបង្អស់ឯករាជ្យរបស់ទីម័រខាងកើត។
ប្រជាជនឥណ្ឌូណេស៊ីមានចំនួនប្រមាណ២៤០លាននាក់ មានជនជាតិភាគតិចចំនួនជាង ៥០០សហគមន៍ និងនិយាយ២០០ភាសាខុសៗគ្នា។ តែល្អម្យ៉ាង ល្អត្រង់ថា ៨៨%នៃប្រជាជនទាំងស្រុងកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមដូចគ្នា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីមិនអាចគេចផុតពីការហែកហួរគ្នាបានទេ ដោយហេតុតែមានការទាមទារអត្តសញ្ញាណនិងការទាមទារផ្តាច់ទឹកដីដែលបានផ្តើមកើតឡើង តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥មកម្ល៉េះ។ កាលណោះ ក្រោយពេលដែលជប៉ុនបានចាញ់សង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ និងបានដកទ័ពចេញពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហើយ លោកសូការណូ (Soekarno) បានឆ្លៀតប្រកាសឯករាជ្យនៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។
ក៏ប៉ុន្តែ ហូឡង់(Hollande) ដែលជាប្រទេសអាណានិគមអ្នកគ្រប់គ្រងឥណ្ឌូណេស៊ី បានប្រឆាំងនឹងទង្វើបែបនេះរបស់លោកសូការណូ ហើយស្រាប់តែបានទៅបំផុសបំផុលជនជាតិភាគ តិចដែលរស់នៅតាមបណ្តាខេត្តខណ្ឌនានា ដូចជានៅលើកោះMoluques ឬនៅលើកោះCélèbes ជាដើម ឱ្យងើបបះបោរទាមទារស្វ័យភាព។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កងទ័ពហូឡង់ថែមទាំងបានឆ្លៀតវាយប្រហារទៅលើកងកម្លាំងឥណ្ឌូណេស៊ីនៅខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៤៧ និងនៅខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤៨ទៀតផង។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤៩ ទើបឃើញប្រទេសហូឡង់ ដែលត្រូវបានសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់សម្ពាធ យល់ព្រមទទួលស្គាល់ឯករាជ្យរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ តាំងពីពេលនោះមក ឥណ្ឌូណេស៊ីក៏ក្លាយជាសហពន្ធន៍រួមមួយដែលមានរដ្ឋទាំងអស់ចំនួន១។
រីឯដែនដីទីម័រខាងកើតវិញ បន្តឋិតនៅក្រោមអាណានិគមរបស់ប្រទេសព័រទុយហ្កាល់
(Portugal) តទៅទៀត។ ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ដែនដីនូវែលហ្គីណេ(Nouvelle-Guinée)ខាងលិចបន្តឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសហូឡង់តទៅទៀត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការទាមទារអត្តសញ្ញាណនិងការទាមទារផ្តាច់ទឹកដីមិនបានរលាយបាត់បង់ទៅវិញឡើយ។ នៅខែមេសាឆ្នាំ១៩៥០ កោះMoluquesបានប្រកាសឯករាជ្យ ជាហេតុបានជំរុញលោកសូការណូឲ្យសម្រេចប្រកាសទុកជាមោឃៈ លក្ខន្តិកសហពន្ធន៍រួមនៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ហើយបានប្រកាសបង្កើតសាធារណរដ្ឋរួមមួយដាក់ជំនួសវិញ នៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៥០។
ពេញមួយទសវត្សរ៍ទី៥០ លោកសូការណូបានខ្នះខ្នែងពង្រឹងនិងពង្រីកប្រទេស តាមរយៈការប្រើធម៌ក្តៅ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង នៅខាងក្នុងប្រទេស លោកសូការណូបានប្រើទ័ពបង្ក្រាបចលនាផ្តាច់ទឹកដីនិយមនៅប៉ែកខាងជើងនៃកោះCélèbes នៅឆ្នាំ១៩៥។ នៅខាងក្រៅប្រទេសវិញ លោកសូការណូបានប្រឹងប្រែងនិយាយលើកតម្កើងគោលគំនិតស្តីពីការបង្កើតមហាប្រទេសមួយដែលត្រូវច្របាច់បញ្ចូលគ្នាឥណ្ឌូណេស៊ី នូវែលហ្គីណេខាងលិចនិងដែនដីប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéo។ ក្នុងន័យនេះ នៅខែមីនាឆ្នាំ១៩៦២ កងទ័ពជាតិ ឥណ្ឌូណេស៊ី បានចូលកាន់កាប់ដែនដីនូវែលហ្គីណេខាងលិច។
ជម្លោះនេះបានជំរុញអង្គការសហប្រជាជាតិឱ្យធ្វើអន្តរាគមន៍។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានគ្រប់គ្រងនូវែលហ្គីណេខាងលិចអស់រយៈពេល៨ខែ រួចហើយបានប្រគល់ដែនដីនេះទៅឲ្យ ឥណ្ឌូណេស៊ី នៅខែឧសភាឆ្នាំ១៩៦៣។ កាលណោះ អ.ស.ហបានតម្រូវឱ្យទីក្រុងហ្សាការតារៀបចំបោះឆ្នោតប្រជាមតិមួយនៅលើទឹកដីនូវែលហ្គីណេខាងលិចនេះឱ្យបានមុនឆ្នាំ១៩៦៩ ដើម្បីសួរយោបល់របស់ពលរដ្ឋនៅទីនោះថា តើចង់បានឯករាជ្យឬចង់បន្តឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ តែសម្រេចសម្រួចទៅ លោកសូការណូមិនដែលបានរៀបចំធ្វើប្រជាមតិនោះសោះឡើយ។
គឺនៅក្នុងបរិបទបែបនេះហើយ ដែលនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ ប្រជាជនប៉ាពូនៅនូវែលហ្គីណេខាងលិចបានបង្កើតអង្គការមួយឡើង នោះគឺអង្គការដើម្បីឯករាជ្យនៃប៉ាពូអាស៊ីដែលបានចាប់អាវុធចេញមុខប្រឆាំងនឹងទីក្រុងហ្សាការតា។ ទន្ទឹមនេះ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៦៣-១៩៦៥ ឥណ្ឌូណេស៊ីរបស់លោកសូការណូត្រូវប្រឈមមុខនឹងម៉ាឡេស៊ី ពីព្រោះប្រទេសទាំងពីរដណ្តើមគ្នាចង់បានតំបន់ប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéo។នៅទីបំផុត ដែនដីប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéoនេះ បានក្លាយជាខេត្តមួយរបស់សហពន្ធន៍រួមម៉ាឡេស៊ី។
នៅឆ្នាំ១៩៦៩ លោកស៊ូហារតូ(Suharto)ដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ីនៅឆ្នាំ១៩៦៨ជំនួសលោកសូការណូ បានសម្រេចកែឈ្មោះដែនដីនូវែលហ្គីណេខាងលិចមកជាអ៊ីរីយ៉ាន់ ហ្សាយ៉ា(Irian Jaya)ដែលពីអំណើះតទៅ ជាខេត្តមួយផ្តាច់មុខរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ រីឯតំបន់ប៉ែកខាងកើតនៃកោះនេះវិញទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រោមឈ្មោះថា រដ្ឋប៉ាពូអាស៊ី-នូវែលហ្គីណេ (Papouasie Nouvelle-Guinée)។
ក្រោយមកទៀត នៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៧៥ប្រទេសព័រទុយហ្កាល់បានសម្រេចលះបង់ចោលអាណានិគមទាំងអស់របស់ខ្លួន ជាហេតុបានជំរុញឲ្យទីម័រខាងកើតប្រកាសឯករាជ្យ។ មួយខែក្រោយមកតែប៉ុណ្ណោះ លោកស៊ូហារតូបានបញ្ជូនកងទ័ពទៅកាន់កាប់ទីម័រខាងកើតហើយបានប្រកាសចាត់ទុកដែនដីនេះថា ជាខេត្តមួយរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។
និយាយរួម គឺការសម្រេចចិត្តរបស់លោកសូការណូក្នុងការផ្លាស់ប្តូរលក្ខន្តិកនៃប្រទេសពីសហពន្ធន៍រួមមកជាសាធារណរដ្ឋរួមនៅឆ្នាំ១៩៥០តែម្តង ដែលបានបង្កឱ្យមានការទាមទារផ្តាច់ទឹកដីកាន់តែខ្លាំងឡើងពីសំណាក់ពូជសាសន៍ផ្សេងៗនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។ សហពន្ធន៍រួមគោរពអត្តសញ្ញាណនិងស្វ័យភាពតិចឬច្រើនរបស់ពូជសាសន៍នីមួយ។ ផ្ទុយទៅវិញ សាធារណរដ្ឋរួមប្រើអំណាចផ្តាច់ការ បង្ខំឱ្យទាំងអស់គ្នាដែលជាពូជសាសន៍មិនដូចគ្នា ដែលនិយាយភាសាមិនដូចគ្នា និងដែលកាន់សាសនាមិនដូចគ្នា ទទួលស្គាល់អំណាចរបស់ទីក្រុងហ្សាការតា។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥០ទៅ រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូណេស៊ីថែមទាំងបានជម្លៀសប្រជាជនចេញទាំងបង្ខំពីតំបន់សម្បូណ៌មនុស្សនៅ ទៅដាក់នៅក្នុងតំបន់មិនសូវមានមនុស្សនៅ។ គោលដៅនៃទង្វើបែបនេះគឺនយោបាយ ពីព្រោះរដ្ឋអំណាចទីក្រុងហ្សាការតា ចង់ធ្វើឱ្យពូជសាសន៍ដែលជាអ្នកទាមទារឯករាជ្យក្លាយជាជនជាតិភាគតិចនៅលើទឹកដីនៃដូនតារបស់ពួកគេ។ ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង រដ្ឋអំណាចបានបញ្ជូនប្រជាជនពីហ្សាវ៉ា(Java) ទៅកាន់នូវែលហ្គីណេខាងលិច ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យជនជាតិប៉ាពូនៅទីនោះក្លាយជាជនជាតិភាគតិច។ ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ប្រជាជនអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមត្រូវបានដឹកបញ្ជូនទៅកាន់ប៉ែកខាងត្បូងនៃកោះMoluques ដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកកាន់គ្រិស្តសាសនានៅទីនោះមានចំនួនតិចជាងអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម។
នៅដើមសតវត្សរ៍ទី២១ ចលនាផ្តាច់ទឹកដីនិយមដែលស្ថិតនៅក្រោមការគាបសង្កត់អស់ជាច្រើនសិបឆ្នាំ បានងើបក្បាលបះបោរជាថ្មីឡើងវិញ។ មូលហេតុគឺមកពីរបបផ្តាច់ការរបស់លោកស៊ូហារតូដែលកាន់អំណាចតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៨មកបានរលំរលាយនៅខែឧសភាឆ្នាំ ១៩៩៨ និងមកពីប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីបាននិងកំពុងបន្តបោះជំហានបណ្តើរៗទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ គឺនៅក្នុងបរិបទថ្មីបែបនេះហើយដែលរដ្ឋអំណាចហ្សាការតាបានបង្ខំចិត្តទទួលស្គាល់ជាលើកទីមួយបង្អស់ឯករាជ្យរបស់ទីម័រខាងកើតនៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៩៕
ក៏ប៉ុន្តែ ហូឡង់(Hollande) ដែលជាប្រទេសអាណានិគមអ្នកគ្រប់គ្រងឥណ្ឌូណេស៊ី បានប្រឆាំងនឹងទង្វើបែបនេះរបស់លោកសូការណូ ហើយស្រាប់តែបានទៅបំផុសបំផុលជនជាតិភាគ តិចដែលរស់នៅតាមបណ្តាខេត្តខណ្ឌនានា ដូចជានៅលើកោះMoluques ឬនៅលើកោះCélèbes ជាដើម ឱ្យងើបបះបោរទាមទារស្វ័យភាព។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កងទ័ពហូឡង់ថែមទាំងបានឆ្លៀតវាយប្រហារទៅលើកងកម្លាំងឥណ្ឌូណេស៊ីនៅខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៤៧ និងនៅខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤៨ទៀតផង។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤៩ ទើបឃើញប្រទេសហូឡង់ ដែលត្រូវបានសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់សម្ពាធ យល់ព្រមទទួលស្គាល់ឯករាជ្យរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ តាំងពីពេលនោះមក ឥណ្ឌូណេស៊ីក៏ក្លាយជាសហពន្ធន៍រួមមួយដែលមានរដ្ឋទាំងអស់ចំនួន១។
រីឯដែនដីទីម័រខាងកើតវិញ បន្តឋិតនៅក្រោមអាណានិគមរបស់ប្រទេសព័រទុយហ្កាល់
(Portugal) តទៅទៀត។ ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ដែនដីនូវែលហ្គីណេ(Nouvelle-Guinée)ខាងលិចបន្តឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសហូឡង់តទៅទៀត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការទាមទារអត្តសញ្ញាណនិងការទាមទារផ្តាច់ទឹកដីមិនបានរលាយបាត់បង់ទៅវិញឡើយ។ នៅខែមេសាឆ្នាំ១៩៥០ កោះMoluquesបានប្រកាសឯករាជ្យ ជាហេតុបានជំរុញលោកសូការណូឲ្យសម្រេចប្រកាសទុកជាមោឃៈ លក្ខន្តិកសហពន្ធន៍រួមនៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ហើយបានប្រកាសបង្កើតសាធារណរដ្ឋរួមមួយដាក់ជំនួសវិញ នៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៥០។
ពេញមួយទសវត្សរ៍ទី៥០ លោកសូការណូបានខ្នះខ្នែងពង្រឹងនិងពង្រីកប្រទេស តាមរយៈការប្រើធម៌ក្តៅ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង នៅខាងក្នុងប្រទេស លោកសូការណូបានប្រើទ័ពបង្ក្រាបចលនាផ្តាច់ទឹកដីនិយមនៅប៉ែកខាងជើងនៃកោះCélèbes នៅឆ្នាំ១៩៥។ នៅខាងក្រៅប្រទេសវិញ លោកសូការណូបានប្រឹងប្រែងនិយាយលើកតម្កើងគោលគំនិតស្តីពីការបង្កើតមហាប្រទេសមួយដែលត្រូវច្របាច់បញ្ចូលគ្នាឥណ្ឌូណេស៊ី នូវែលហ្គីណេខាងលិចនិងដែនដីប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéo។ ក្នុងន័យនេះ នៅខែមីនាឆ្នាំ១៩៦២ កងទ័ពជាតិ ឥណ្ឌូណេស៊ី បានចូលកាន់កាប់ដែនដីនូវែលហ្គីណេខាងលិច។
ជម្លោះនេះបានជំរុញអង្គការសហប្រជាជាតិឱ្យធ្វើអន្តរាគមន៍។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានគ្រប់គ្រងនូវែលហ្គីណេខាងលិចអស់រយៈពេល៨ខែ រួចហើយបានប្រគល់ដែនដីនេះទៅឲ្យ ឥណ្ឌូណេស៊ី នៅខែឧសភាឆ្នាំ១៩៦៣។ កាលណោះ អ.ស.ហបានតម្រូវឱ្យទីក្រុងហ្សាការតារៀបចំបោះឆ្នោតប្រជាមតិមួយនៅលើទឹកដីនូវែលហ្គីណេខាងលិចនេះឱ្យបានមុនឆ្នាំ១៩៦៩ ដើម្បីសួរយោបល់របស់ពលរដ្ឋនៅទីនោះថា តើចង់បានឯករាជ្យឬចង់បន្តឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ តែសម្រេចសម្រួចទៅ លោកសូការណូមិនដែលបានរៀបចំធ្វើប្រជាមតិនោះសោះឡើយ។
គឺនៅក្នុងបរិបទបែបនេះហើយ ដែលនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ ប្រជាជនប៉ាពូនៅនូវែលហ្គីណេខាងលិចបានបង្កើតអង្គការមួយឡើង នោះគឺអង្គការដើម្បីឯករាជ្យនៃប៉ាពូអាស៊ីដែលបានចាប់អាវុធចេញមុខប្រឆាំងនឹងទីក្រុងហ្សាការតា។ ទន្ទឹមនេះ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៦៣-១៩៦៥ ឥណ្ឌូណេស៊ីរបស់លោកសូការណូត្រូវប្រឈមមុខនឹងម៉ាឡេស៊ី ពីព្រោះប្រទេសទាំងពីរដណ្តើមគ្នាចង់បានតំបន់ប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéo។នៅទីបំផុត ដែនដីប៉ែកខាងជើងនៃកោះBornéoនេះ បានក្លាយជាខេត្តមួយរបស់សហពន្ធន៍រួមម៉ាឡេស៊ី។
នៅឆ្នាំ១៩៦៩ លោកស៊ូហារតូ(Suharto)ដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ីនៅឆ្នាំ១៩៦៨ជំនួសលោកសូការណូ បានសម្រេចកែឈ្មោះដែនដីនូវែលហ្គីណេខាងលិចមកជាអ៊ីរីយ៉ាន់ ហ្សាយ៉ា(Irian Jaya)ដែលពីអំណើះតទៅ ជាខេត្តមួយផ្តាច់មុខរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។ រីឯតំបន់ប៉ែកខាងកើតនៃកោះនេះវិញទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រោមឈ្មោះថា រដ្ឋប៉ាពូអាស៊ី-នូវែលហ្គីណេ (Papouasie Nouvelle-Guinée)។
ក្រោយមកទៀត នៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៧៥ប្រទេសព័រទុយហ្កាល់បានសម្រេចលះបង់ចោលអាណានិគមទាំងអស់របស់ខ្លួន ជាហេតុបានជំរុញឲ្យទីម័រខាងកើតប្រកាសឯករាជ្យ។ មួយខែក្រោយមកតែប៉ុណ្ណោះ លោកស៊ូហារតូបានបញ្ជូនកងទ័ពទៅកាន់កាប់ទីម័រខាងកើតហើយបានប្រកាសចាត់ទុកដែនដីនេះថា ជាខេត្តមួយរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី។
និយាយរួម គឺការសម្រេចចិត្តរបស់លោកសូការណូក្នុងការផ្លាស់ប្តូរលក្ខន្តិកនៃប្រទេសពីសហពន្ធន៍រួមមកជាសាធារណរដ្ឋរួមនៅឆ្នាំ១៩៥០តែម្តង ដែលបានបង្កឱ្យមានការទាមទារផ្តាច់ទឹកដីកាន់តែខ្លាំងឡើងពីសំណាក់ពូជសាសន៍ផ្សេងៗនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។ សហពន្ធន៍រួមគោរពអត្តសញ្ញាណនិងស្វ័យភាពតិចឬច្រើនរបស់ពូជសាសន៍នីមួយ។ ផ្ទុយទៅវិញ សាធារណរដ្ឋរួមប្រើអំណាចផ្តាច់ការ បង្ខំឱ្យទាំងអស់គ្នាដែលជាពូជសាសន៍មិនដូចគ្នា ដែលនិយាយភាសាមិនដូចគ្នា និងដែលកាន់សាសនាមិនដូចគ្នា ទទួលស្គាល់អំណាចរបស់ទីក្រុងហ្សាការតា។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥០ទៅ រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូណេស៊ីថែមទាំងបានជម្លៀសប្រជាជនចេញទាំងបង្ខំពីតំបន់សម្បូណ៌មនុស្សនៅ ទៅដាក់នៅក្នុងតំបន់មិនសូវមានមនុស្សនៅ។ គោលដៅនៃទង្វើបែបនេះគឺនយោបាយ ពីព្រោះរដ្ឋអំណាចទីក្រុងហ្សាការតា ចង់ធ្វើឱ្យពូជសាសន៍ដែលជាអ្នកទាមទារឯករាជ្យក្លាយជាជនជាតិភាគតិចនៅលើទឹកដីនៃដូនតារបស់ពួកគេ។ ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង រដ្ឋអំណាចបានបញ្ជូនប្រជាជនពីហ្សាវ៉ា(Java) ទៅកាន់នូវែលហ្គីណេខាងលិច ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យជនជាតិប៉ាពូនៅទីនោះក្លាយជាជនជាតិភាគតិច។ ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ប្រជាជនអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមត្រូវបានដឹកបញ្ជូនទៅកាន់ប៉ែកខាងត្បូងនៃកោះMoluques ដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកកាន់គ្រិស្តសាសនានៅទីនោះមានចំនួនតិចជាងអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម។
នៅដើមសតវត្សរ៍ទី២១ ចលនាផ្តាច់ទឹកដីនិយមដែលស្ថិតនៅក្រោមការគាបសង្កត់អស់ជាច្រើនសិបឆ្នាំ បានងើបក្បាលបះបោរជាថ្មីឡើងវិញ។ មូលហេតុគឺមកពីរបបផ្តាច់ការរបស់លោកស៊ូហារតូដែលកាន់អំណាចតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៨មកបានរលំរលាយនៅខែឧសភាឆ្នាំ ១៩៩៨ និងមកពីប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីបាននិងកំពុងបន្តបោះជំហានបណ្តើរៗទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ គឺនៅក្នុងបរិបទថ្មីបែបនេះហើយដែលរដ្ឋអំណាចហ្សាការតាបានបង្ខំចិត្តទទួលស្គាល់ជាលើកទីមួយបង្អស់ឯករាជ្យរបស់ទីម័រខាងកើតនៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៩៕
Labels:
ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
Previous Article
