អំឡុងពេលដែលអង្គការតម្លាភាព អន្តរជាតិ បានបង្ហាញរបាយការណ៍គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយដោយចាត់ទុកកម្ពុជា ជាប្រទេសមួយមានអំពើពុករលួយច្រើនជាងគេក្នុងវិស័យសាធារណៈក្នុងចំណោមបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ស្រាប់តែបែកធ្លាយរឿងសំខាន់មួយទាក់ទិននឹងការចេញអនុក្រឹត្យ ដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការលក់ដូរឬការផ្ទេរទីតាំងអគាររដ្ឋចេញពីតំបន់ដែលមានតម្លៃថ្លៃ
រំលឹកដល់ការដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋ គេនឹកឃើញដល់រឿងអាស្រូវដ៏ធំមួយ នៃការលក់ទីតាំងសាលាខេត្តសៀមរាប សម័យលោក សូ ភិរិន្ទ ដែលស្ថិតនៅកណ្តាលក្រុង មានតម្លៃរាប់លានដុល្លារ ហើយក្រុមឈ្មួញបានកសាងទីតាំងរដ្ឋបាលប្រមូលផ្តុំមួយស្ថិតនៅជិត៣០គីឡូម៉ែត្រពីទីតាំងសាលាខេត្តចាស់ ហើយក៏មានការផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋឲ្យទៅក្រុមហ៊ុនឯកជនកាន់កាប់គ្រប់គ្រងសង់ជាសណ្ឋាគារ និងកន្លែងកម្សាន្តផ្សេងៗ។ ការដោះដូរទីតាំងសាលាខេត្តសៀមរាប ចេញទៅស្រុកប្រាសាទ បាគង ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ៣០គីឡូម៉ែត្រ បានធ្វើឲ្យមន្ត្រីរាជការជួបផលលំបាកយ៉ាងខ្លាំង ពេលខ្លះទៅធ្វើការតែមួយព្រឹក ឬមួយល្ងាច ឬខ្លះទៀតទៅធ្វើការតែ៣ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ ឲ្យមានតុល្យភាពទៅនឹងប្រាក់ខែដ៏តិចតួច ជាពិសេសទីតាំងសាលាខេត្តដែលនៅឆ្ងាយ ក្នុងមួយថ្ងៃត្រូវចំណាយលុយចាក់សាំងទៅធ្វើការអស់១ម៉ឺនរៀលរួចទៅហើយ។
ក្រោយពីមានការដោះដូរតំណែងលោក សូ ភិរិន្ទ ស្រាប់តែមានការរៀបចំផ្ទេរទីតាំងសាលាខេត្តចូលក្រុងវិញដោយដាក់តាំងនៅបរិវេណអង្គរឃ្យុងយូ តាមបណ្តោយផ្លូវ៦០ ប៉ុន្តែគេមិនបានចាត់វិធានការសើរើដេញដោលពីអំពើពុករលួយនៃការដោះដូរទីតាំងសាលាខេត្តសៀមរាប នោះទេ គឺបិទសំណុំរឿងត្រឹមការរំកិលសាលាខេត្តចូលក្រុងវិញ ដោយដោះដូរជាមួយអគាររបស់អាជ្ញាធរអប្សរា។ ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីរាជការនៅក្នុងខេត្តសៀមរាបបានសម្តែងការសោកស្តាយបំផុត ចំពោះអំពើពុករលួយ នៃការដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋ កាលពីជំនាន់លោក សូ ភិរិន្ទ ដែលក្នុងនោះមានការស៊ីដាច់ទីតាំងអគាររដ្ឋមួយកន្លែង ដែលគេស្គាល់ថាជាអតីតផ្ទះរបស់លោក ដាប ឈួន ស្ថិតនៅទល់មុខសណ្ឋាគារ មេរីឌានអង្គរ លើផ្ទៃដីដ៏ធំល្វឹងល្វើយ ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ ទៅតាំងនៅជាមួយអគាររដ្ឋបាលប្រមូលផ្តុំ ក្នុងសាលាខេត្តសៀមរាប ហើយគេមិនច្បាស់ទេថាតើប្រាក់ដែលគេបានមកពីការដោះដូរទីតាំងផ្ទះរបស់លោក ដាប ឈួន ត្រូវបង់ចូលខ្ទង់ណានោះទេ។
ឥឡូវនេះ គេរកឃើញអនុក្រឹត្យមួយដែលចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែវិច្ឆិកា កន្លងទៅនេះ បានបង្ហាញថា អចលនទ្រព្យសំខាន់ៗដែលជាទីតាំងអគាររដ្ឋ ដែលសេសសល់តាំងពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ចំនួន៦កន្លែង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តបាត់ដំបង ត្រូវបានរៀបចំធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឡើងវិញ ជាអចលនទ្រព្យរបស់រដ្ឋកាន់កាប់ដោយឯកជន ដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការលក់ដូរ ឬការផ្លាស់ប្តូរទីតាំងជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជននានា។ អនុក្រឹត្យដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ហ៊ុន សែន បានផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពអគាររដ្ឋបាល ចំនួន៦ទីតាំងពីអគារសាធារណៈរបស់រដ្ឋដែលមិនអាចលក់ដូរបាន ទៅជាអគារឯកជនរបស់រដ្ឋ ហើយអគារទាំងនោះស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ និងក្រសួងឧស្សាហកម្មរ៉ែ ដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីសរុបដល់ទៅជាង៦៤,៥៨៧ម៉ែត្រក្រឡា។
ក្នុងចំណោមអគារដែលត្រូវធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឡើងវិញ តាមសេចក្តីសម្រេចក្នុងអនុក្រឹត្យនោះរួមមាន ទីតាំងការិយាល័យប្រៃសណីយ៍ សាខាបឹងព្រលិត ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយមហាវិថីព្រះសីហនុ នៅក្បែរចំណុចប្រសព្វគ្នាជាមួយមហាវិថីព្រះមុនីវង្ស ដែលនេះជាអគារការិយាល័យប្រៃសណីយ៍ធំបំផុតទី២ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលមានទំហំ ១,៥៨៤ម៉ែត្រក្រឡា។ ការិយាល័យប្រៃសណីយ៍មួយទៀតគឺសាខាអូឡាំពិក ក៏ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរទៅជាអចលនទ្រព្យឯកជនផងដែរ។ ដោយ ឡែកនៅខេត្តបាត់ដំបង ដីរដ្ឋដែលមានទំហំ ៦២,៧៤០ម៉ែត្រក្រឡា ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម ក៏ត្រូវបានធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឡើងវិញផងដែរ។
យោងតាមខ្លឹមសារនៃអនុក្រឹត្យដដែលនេះ ក៏មានការស្នើសុំឲ្យក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងក្រសួងឧស្សាហកម្មធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឡើងវិញ លើទីតាំងអគារទាំងនោះ។ ក្រុមមន្ត្រីមួយចំនួនមិនហ៊ានរៀបរាប់លម្អិតពីបញ្ហាដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋនិងដីជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋចំនួន៦កន្លែងនេះទេ ហើយមន្ត្រីតូចតាចខ្លះបានលើកឡើងថា មានគេរត់ការខ្វែងដៃខ្វែងជើងសម្រាប់ការលក់ដូរ ឬការដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋតាំងពីមុនពេលបោះឆ្នោតមកម្ល៉េះ ឬអាចនិយាយបានថាធ្វើឡើងតាំងពីជំនាន់រដ្ឋមន្ត្រីមុន ដែលក្រសួងឧស្សាហកម្មមានលោក ស៊ុយ សែម ហើយក្រសួងប្រៃសណីយ៍ មានលោក សូរ ឃុន ផងដែរ។ ស្ទើរក្លាយជាទម្លាប់ទៅហើយសម្រាប់ការដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋដែលភាសាសាមញ្ញគេនិយាយថាលក់អគាររដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងទីតាំងល្អមានតម្លៃថ្លៃ ឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ហើយក្រុមហ៊ុនទាំងនោះទៅទិញដីនៅជាយក្រុងក្នុងតម្លៃថោកៗដើម្បីកសាងអគារដែលមិនសូវមានគុណភាព គ្មានស្តង់ដារប្រគល់ជូនរដ្ឋវិញ ប្រមូលលុយចំណេញយកទៅច្រកហោប៉ៅធ្វើមានធ្វើបានផ្ទាល់ខ្លួនតាមរបៀបពុករលួយ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការដោះដូរទីតាំងអគាររដ្ឋទាំង៦កន្លែង ដែលនឹងកើតមានក្នុងពេលឆាប់ៗនេះបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីនៃក្រសួងពាក់ព័ន្ធទាំង២ធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឡើងវិញគេមើលឃើញពីអំពើពុករលួយដ៏ធំថ្មីមួយទៀត ក្នុងរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន លក់ខ្ទេចលក់ខ្ទី តាំងពីសម្បត្តិធនធានធម្មជាតិព្រៃឈើ រ៉ែលើដីនិងក្រោមដី។ ជាពិសេសទីតាំងអគាររដ្ឋជាច្រើនត្រូវបានដោះដូរដោយគ្មានតម្លាភាព គ្មានការដេញថ្លៃ បង្ហាញពីមារយាទកញ្ជើធ្លុះដែល ហ៊ុន សែន គ្មានឆន្ទៈការពារទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋដែលសេសសល់ពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមឲ្យបានគង់វង្សដើម្បីទុកឲ្យកូនចៅខ្មែរបានឃើញ បានស្គាល់ពីសមិទ្ធផលដ៏មានតម្លៃរបស់សង្គមរាស្ត្រនិយមនោះទេ។
អ្វីដែលគួរឲ្យសោកស្តាយបំផុតសម្រាប់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ គឺដីដែលលក់ដូរនៅជុំវិញស្តាតអូឡាំពិក រាប់សិបហិកតា ឲ្យទៅក្រុមហ៊ុនឯកជន វិនិយោគសាងសង់ជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មបាត់បង់ទីលានកីឡា គួរឲ្យសោកស្តាយបំផុត ព្រោះស្តាតអូឡាំពិក នេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយខ្មែរ ប្រើប្រាស់ថវិការបស់ជាតិខ្មែរ មិនពឹងពាក់ប្រាក់ជំនួយឬកម្ចីពីបរទេស ហើយវាជាសមិទ្ធផលដ៏ធំអស្ចារ្យជាងគេសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ ប្រទេសក្បែរខាងយើងគ្មានលទ្ធភាពសាងសង់សមិទ្ធផលសង្គមដ៏អស្ចារ្យបែបនេះទេ។ គួរឲ្យសោកស្តាយបំផុតនៅពេលឈានជើងឡើងលើទីលានស្តាតអូឡាំពិក ដែលនៅជុំវិញទីនោះសព្វថ្ងៃសុទ្ធសឹងជាផ្ទះល្វែង អគារពាណិជ្ជកម្មតូចធំធ្វើឲ្យបាត់បង់ទី លានលេងកីឡាហើយគេសង្កេតឃើញយុវជនមួយចំនួនបាននាំគ្នាទៅលេងកីឡានៅជាយក្រុងដាច់ស្រយាល ហើយខ្លះទៀត នាំគ្នាទៅជួលទីលានកីឡាសិប្បនិម្មិត អស់លុយមួយគគោក សម្រាប់ហាត់កីឡា ដែលស្ថានភាពនេះនាំ ឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរទូទៅសម្តែងភាពក្តៅក្រហាយ៕