យុគសម័យសកលភាវូបនីយកម្ម
និងបច្ចេកវិជ្ជាជឿនលឿនដូចជាបច្ចុប្បន្ននេះ
តម្រូវឲ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាជាពិសេសអ្នកនយោបាយ
និងអ្នកដឹកនាំតែម្តងតាមដានព័ត៌មាន
និងស្វែងយល់អំពីការវិវឌ្ឍនានាឲ្យបានដិតដល់។
ការតាមទាន់សភាពការណ៍នេះអាចអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេឆ្លើយតបបានទាន់ពេលវេលា និងមានប្រសិទ្ធិភាពចំពោះសេចក្តីត្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ គណបក្សណាដែលតាមមិនទាន់សភាពការណ៍ទេ ហើយនៅតែព្យាយាមប្រើមធ្យោបាយចាស់គម្រឹលក្នុងការដឹកនាំ នឹងមិនអាចទទួលបានជោគជ័យផ្នែកនយោបាយបានឡើយ។ សេចក្តីត្រូវការរបស់មនុស្សមានការវិវឌ្ឍពីដំណាក់កាលមួយទៅមួយយ៉ាង ទៀងទាត់ទៅតាមក្រឹត្យក្រមនៃការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិ។ ជាក់ស្តែង កាលពីសម័យខ្មែរក្រហម មនុស្សត្រូវការតែអាហារដើម្បីបំបាត់ការស្រេកឃ្លាននិងដើម្បីរស់តែ ប៉ុណ្ណោះ។ កាលណោះ បំណងដ៏ពិសិដ្ឋរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗគឺការបន់ស្រន់រកអ្នកជួយ សង្គ្រោះជីវិតពីសេចក្តីស្លាប់ និងអាចផ្តល់អាហារចម្អែតក្រពះដល់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
ក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ ទាំងអស់គ្នាត្រូវការហូបឆ្អែតនិងមានលំនៅដ្ឋានកម្មសិទ្ធិមួយ សម្រាប់ជ្រកកោន។ ជាបន្តបន្ទាប់ សេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក៏ចេះតែវិវឌ្ឍន៍ទៅមុខឥតឈប់ឈរ ពោលគឺត្រូវការម្ហូបឆ្ងាញ់ សម្លៀកបំពាក់ស្អាត យានជំនិះ ពីកង់ទៅម៉ូតូនិងពីម៉ូតូទៅរថយន្ត និងត្រូវការផាសុកភាពក្នុងការរស់នៅកាន់តែខ្លាំង។ ក្រៅពីនោះ មនុស្សត្រូវការសរីភាព និងសិទ្ធិផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។
បច្ចុប្បន្ន អ្នកមាន និងអ្នកធំមាន មានអ្វីៗទាំងនេះអស់ហើយ។ ពួកគេមានសេចក្តីត្រូវការលើសពីនេះយ៉ាងឆ្ងាយទៅទៀត។ ប៉ុន្តែ នៅឡើយតែអ្នកក្រមួយចំនួននៅតែតស៊ូត្រឹមតែដើម្បីមានផ្ទះសម្បែង ជ្រកកោន និងមានម្ហូបអាហារបរិភោគគ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សង្គមសម្ភារៈនិយមបានបង្ខំឲ្យមនុស្សគ្រប់គ្នារាប់ទាំងអ្នកក្រផង ដែរមានតម្រូវការជីវភាពសមរម្យដើម្បីអាចចូលចុះក្នុងសង្គម។ ក្រៅពីជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ មនុស្សគ្រប់គ្នាមានកាតព្វកិច្ចសង្គមជាច្រើនទៀតដូចជា ចំណាយទៅលើពិធីបុណ្យ អាពាហ៍ពិពាហ៍ សម្លៀកបំពាក់ និងយានយន្តធ្វើដំណើរជាដើម។
ដូច្នេះ ការបំពេញតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋតាមរយៈការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ អ្នកក្រីក្រឲ្យមានជីវភាពប្រសើរឡើងនិងការដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រី រាជការ គ្រូបង្រៀន ទាហាន ប៉ូលិស ឲ្យបានសមរម្យទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការ គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកគ្រប់គ្រងរដ្ឋ។
ការបណ្តោយទុកឲ្យមនុស្សរស់នៅក្នុងសភាពខ្វះខាតគឺជាកំហុសឆ្គងឬ អសមត្ថភាពរបស់អ្នកដឹកនាំ។ រីឯការលើកយករបបខ្មែរក្រហមមកប្រៀបធៀបគឺជាចម្រៀងឥតន័យពីព្រោះវា មានន័យថាជាការដើរយឺតជាងសភាពការណ៍ពី២០ទៅ៣០ឆ្នាំនោះឡើយ។
ម្យ៉ាងទៀត សម័យនេះ បើទោះបីជានៅមានអ្នកក្រច្រើននៅឡើយ ក៏ផ្នត់គំនិតមនុស្សផ្លាស់ប្តូរមិនដូចពីមុនដែរ។ បើសិនមនុស្សគ្រប់គ្នាមានជីវភាពក្រីក្រប្រហាក់ប្រហែលគ្នាវាមិន ថ្វីទេ ប៉ុន្តែ គម្លាតខុសគ្នាឆ្ងាយេពេករវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្របានក្លាយជាបញ្ហា ដែលពិបាកនឹងលើកហេតុផលមកពន្យល់។
ជាក់ស្តែង រដ្ឋាភិបាលអាចលើកហេតុផលថា គេមិនអាចដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រីរាជការឲ្យបានច្រើនពីព្រោះតែ រដ្ឋគ្មានថវិកា។ ហេតុផលនេះទំនងជាអាចយល់បានប្រសិនបើអ្នកបម្រើរាជការទាំងអស់មាន ជីវភាពប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ប៉ុន្តែ ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋគ្មានថវិកា បែរជាមន្ត្រីរាជការដែលមានតួនាទីសំខាន់ៗមានជីវភាពហ៊ឺហារនិង ស្តុកស្តម្ភខ្លាំងម្ល៉េះ?
សំណួរនេះនឹងកើតឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ ហើយវានឹងធ្វើឲ្យការពន្យល់ហេតុផលរបស់រដ្ឋាភិបាលក្លាយជាគ្មានន័យ។ ក្នុងន័យនេះ គេត្រូវព្យាយាមឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋជាជាង ការព្យាយាមធ្វើឲ្យពួកគេយល់ហេតុផលដែលពិបាកនឹងទទួល។
ក្រៅពីជីវភាព នៅមានបញ្ហាច្រើនយ៉ាងណាស់ដែលមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរ ក្នុងឋានៈជាអ្នកដឹកនាំត្រូវតាមឲ្យទាន់សភាពការណ៍។ ជាក់ស្តែង របៀបដឹកនាំនិងគ្រប់គ្រងបែបប្រើអំណាច គំរាមកំហែង គាបសង្កត់ ជារឿងហួសសម័យ។ ការព្យាយាមបិទខ្ទប់ព័ត៌មានមិនឲ្យចេញមកខាងក្រៅមិនអាចទៅរួចទៀត ឡើយក្នុងយុគសម័យដែលសារព័ត៌មានកំពុងមានឥទ្ធិពល។
រីឯការកែប្រែរឿងសឲ្យទៅជាខ្មៅ ឬរឿងខ្មៅឲ្យទៅជាសក៏ពិតជាមិនអាចលាក់បាំងពីភ្នែកមហាជនបានទៀត ដែរពីព្រោះល្បែងឆ្ពិនភ្នែកលែងជារឿងអស្ចារ្យទៀតហើយសម្រាប់ មនុស្សសម័យនេះ។
សរុបមកវិញ ពីពេលនេះតទៅ មិនមែនជាពេលវេលាដែលត្រូវកាត់ក្បាលតម្រូវតាមមួកទេ តែជាពេលដែលត្រូវកាត់មួកតម្រូវតាមក្បាល យ៉ាងណាមិញ អំណឹះតទៅ អ្នកដឹកនាំត្រូវខិតខំឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែងរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ តែមិនមែនតម្រូវឲ្យពលរដ្ឋជឿនិងធ្វើតាមអ្វីខ្លួនចង់បាននោះឡើយ។ អ្នកដែលក្តាប់សភាពការណ៍បានល្អ ឆ្លើយតបបានត្រឹមត្រូវនិងឆាប់រហ័សគឺជាអ្នកឈ្នះ។
រីឯអ្នកនយោបាយឬអ្នកដឹកនាំទាំងឡាយណាដែលដើរមិនទាន់សភាពការណ៍នេះ ច្បាស់ជាត្រូវគេផាត់ចោលពីសង្វៀនជាមិនខាន។ នេះគឺជាក្រឹត្យក្រមសត្យានុម័តដែលមិនអាចបដិសេធបាន៕
ប្រភព៖RFI
ការតាមទាន់សភាពការណ៍នេះអាចអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេឆ្លើយតបបានទាន់ពេលវេលា និងមានប្រសិទ្ធិភាពចំពោះសេចក្តីត្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ គណបក្សណាដែលតាមមិនទាន់សភាពការណ៍ទេ ហើយនៅតែព្យាយាមប្រើមធ្យោបាយចាស់គម្រឹលក្នុងការដឹកនាំ នឹងមិនអាចទទួលបានជោគជ័យផ្នែកនយោបាយបានឡើយ។ សេចក្តីត្រូវការរបស់មនុស្សមានការវិវឌ្ឍពីដំណាក់កាលមួយទៅមួយយ៉ាង ទៀងទាត់ទៅតាមក្រឹត្យក្រមនៃការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិ។ ជាក់ស្តែង កាលពីសម័យខ្មែរក្រហម មនុស្សត្រូវការតែអាហារដើម្បីបំបាត់ការស្រេកឃ្លាននិងដើម្បីរស់តែ ប៉ុណ្ណោះ។ កាលណោះ បំណងដ៏ពិសិដ្ឋរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗគឺការបន់ស្រន់រកអ្នកជួយ សង្គ្រោះជីវិតពីសេចក្តីស្លាប់ និងអាចផ្តល់អាហារចម្អែតក្រពះដល់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
ក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ ទាំងអស់គ្នាត្រូវការហូបឆ្អែតនិងមានលំនៅដ្ឋានកម្មសិទ្ធិមួយ សម្រាប់ជ្រកកោន។ ជាបន្តបន្ទាប់ សេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក៏ចេះតែវិវឌ្ឍន៍ទៅមុខឥតឈប់ឈរ ពោលគឺត្រូវការម្ហូបឆ្ងាញ់ សម្លៀកបំពាក់ស្អាត យានជំនិះ ពីកង់ទៅម៉ូតូនិងពីម៉ូតូទៅរថយន្ត និងត្រូវការផាសុកភាពក្នុងការរស់នៅកាន់តែខ្លាំង។ ក្រៅពីនោះ មនុស្សត្រូវការសរីភាព និងសិទ្ធិផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។
បច្ចុប្បន្ន អ្នកមាន និងអ្នកធំមាន មានអ្វីៗទាំងនេះអស់ហើយ។ ពួកគេមានសេចក្តីត្រូវការលើសពីនេះយ៉ាងឆ្ងាយទៅទៀត។ ប៉ុន្តែ នៅឡើយតែអ្នកក្រមួយចំនួននៅតែតស៊ូត្រឹមតែដើម្បីមានផ្ទះសម្បែង ជ្រកកោន និងមានម្ហូបអាហារបរិភោគគ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សង្គមសម្ភារៈនិយមបានបង្ខំឲ្យមនុស្សគ្រប់គ្នារាប់ទាំងអ្នកក្រផង ដែរមានតម្រូវការជីវភាពសមរម្យដើម្បីអាចចូលចុះក្នុងសង្គម។ ក្រៅពីជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ មនុស្សគ្រប់គ្នាមានកាតព្វកិច្ចសង្គមជាច្រើនទៀតដូចជា ចំណាយទៅលើពិធីបុណ្យ អាពាហ៍ពិពាហ៍ សម្លៀកបំពាក់ និងយានយន្តធ្វើដំណើរជាដើម។
ដូច្នេះ ការបំពេញតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋតាមរយៈការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ អ្នកក្រីក្រឲ្យមានជីវភាពប្រសើរឡើងនិងការដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រី រាជការ គ្រូបង្រៀន ទាហាន ប៉ូលិស ឲ្យបានសមរម្យទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការ គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកគ្រប់គ្រងរដ្ឋ។
ការបណ្តោយទុកឲ្យមនុស្សរស់នៅក្នុងសភាពខ្វះខាតគឺជាកំហុសឆ្គងឬ អសមត្ថភាពរបស់អ្នកដឹកនាំ។ រីឯការលើកយករបបខ្មែរក្រហមមកប្រៀបធៀបគឺជាចម្រៀងឥតន័យពីព្រោះវា មានន័យថាជាការដើរយឺតជាងសភាពការណ៍ពី២០ទៅ៣០ឆ្នាំនោះឡើយ។
ម្យ៉ាងទៀត សម័យនេះ បើទោះបីជានៅមានអ្នកក្រច្រើននៅឡើយ ក៏ផ្នត់គំនិតមនុស្សផ្លាស់ប្តូរមិនដូចពីមុនដែរ។ បើសិនមនុស្សគ្រប់គ្នាមានជីវភាពក្រីក្រប្រហាក់ប្រហែលគ្នាវាមិន ថ្វីទេ ប៉ុន្តែ គម្លាតខុសគ្នាឆ្ងាយេពេករវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្របានក្លាយជាបញ្ហា ដែលពិបាកនឹងលើកហេតុផលមកពន្យល់។
ជាក់ស្តែង រដ្ឋាភិបាលអាចលើកហេតុផលថា គេមិនអាចដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រីរាជការឲ្យបានច្រើនពីព្រោះតែ រដ្ឋគ្មានថវិកា។ ហេតុផលនេះទំនងជាអាចយល់បានប្រសិនបើអ្នកបម្រើរាជការទាំងអស់មាន ជីវភាពប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ប៉ុន្តែ ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋគ្មានថវិកា បែរជាមន្ត្រីរាជការដែលមានតួនាទីសំខាន់ៗមានជីវភាពហ៊ឺហារនិង ស្តុកស្តម្ភខ្លាំងម្ល៉េះ?
សំណួរនេះនឹងកើតឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ ហើយវានឹងធ្វើឲ្យការពន្យល់ហេតុផលរបស់រដ្ឋាភិបាលក្លាយជាគ្មានន័យ។ ក្នុងន័យនេះ គេត្រូវព្យាយាមឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋជាជាង ការព្យាយាមធ្វើឲ្យពួកគេយល់ហេតុផលដែលពិបាកនឹងទទួល។
ក្រៅពីជីវភាព នៅមានបញ្ហាច្រើនយ៉ាងណាស់ដែលមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរ ក្នុងឋានៈជាអ្នកដឹកនាំត្រូវតាមឲ្យទាន់សភាពការណ៍។ ជាក់ស្តែង របៀបដឹកនាំនិងគ្រប់គ្រងបែបប្រើអំណាច គំរាមកំហែង គាបសង្កត់ ជារឿងហួសសម័យ។ ការព្យាយាមបិទខ្ទប់ព័ត៌មានមិនឲ្យចេញមកខាងក្រៅមិនអាចទៅរួចទៀត ឡើយក្នុងយុគសម័យដែលសារព័ត៌មានកំពុងមានឥទ្ធិពល។
រីឯការកែប្រែរឿងសឲ្យទៅជាខ្មៅ ឬរឿងខ្មៅឲ្យទៅជាសក៏ពិតជាមិនអាចលាក់បាំងពីភ្នែកមហាជនបានទៀត ដែរពីព្រោះល្បែងឆ្ពិនភ្នែកលែងជារឿងអស្ចារ្យទៀតហើយសម្រាប់ មនុស្សសម័យនេះ។
សរុបមកវិញ ពីពេលនេះតទៅ មិនមែនជាពេលវេលាដែលត្រូវកាត់ក្បាលតម្រូវតាមមួកទេ តែជាពេលដែលត្រូវកាត់មួកតម្រូវតាមក្បាល យ៉ាងណាមិញ អំណឹះតទៅ អ្នកដឹកនាំត្រូវខិតខំឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែងរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ តែមិនមែនតម្រូវឲ្យពលរដ្ឋជឿនិងធ្វើតាមអ្វីខ្លួនចង់បាននោះឡើយ។ អ្នកដែលក្តាប់សភាពការណ៍បានល្អ ឆ្លើយតបបានត្រឹមត្រូវនិងឆាប់រហ័សគឺជាអ្នកឈ្នះ។
រីឯអ្នកនយោបាយឬអ្នកដឹកនាំទាំងឡាយណាដែលដើរមិនទាន់សភាពការណ៍នេះ ច្បាស់ជាត្រូវគេផាត់ចោលពីសង្វៀនជាមិនខាន។ នេះគឺជាក្រឹត្យក្រមសត្យានុម័តដែលមិនអាចបដិសេធបាន៕
ប្រភព៖RFI